شهادت علی‌اکبر(ع)؛ شهید شاهد تشنگی امام
تاریخ انتشار: ۱۵ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۶۸۲۷۶۶
تعزیه شهادت علی‌اکبر(ع)؛ نخستین شهید خانواده بین‌هاشم در روز عاشورا از زیباترین و حزن‌انگیزترین نسخ تعزیه ماه محرم است. یکی از زیباترین صحنه‌های این تعزیه بازگشت علی‌اکبر(ع) از میدان نبرد و طلب آب از پدر است که بعد از دیدن تشنگی امام حسین(ع) بار دیگر به میدان می‌شود و شربت شهادت می‌نوشد.
به گزارش خبرنگار تئاتر ایران اکونومیست، تعزیه با ماه محرم دو یار جدانشدنی از یکدیگر در سیر تطور و تحول تاریخ رخدادهای آیینی و مذهبی ایرانیان بوده است، به‌ویژه از عهد صفویه و رسمی شدن مذهب تشیع به‌عنوان مذهب رسمی کشور؛ شکل و شیوه اجرای تعزیت و سوگواری بر سید و سالار شهیدان حضرت اباعبدالله‌الحسین(ع) و یاران باوفایش در دشت کربلا در راستای زنده نگه‌داشتن و پاسداشت نهضت و مکتب حسینی و تبلور و تجلی مفاهیمی چون عشق، ایثار، فداکاری، نوع‌دوستی، صلح، خانواده‌مداری، ایمان و نظایری از این دست را به شکلی تام و تمام در اجرای شبیه‌خوانان و تعزیه‌سرایان کشور شاهد بوده‌ایم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بر همین اساس در دهه نخست ماه محرم بر آن شدیم تا به فراخور این ایام؛ نقب و نظر و روایتی بر مهم‌ترین تعزیه‌های این دهه که در این ایام پیشاروی مخاطبان قرار می‌گیرد و فصل مهمی از همراهی و همدلی آنها با ائمه اطهار(ع) به‌ویژه سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین(ع) را با خود به‌همراه دارد را با شما در میان بگذاریم.
در ششمین گزارش از سلسله گزارش‌های معرفی درخشان‌ترین تعزیه‌های دهه نخست ماه محرم به سراغ تعزیه «شهادت علی‌اکبر(ع)» می‌رویم.
حضرت علی‌اکبر(ع)؛ نخستین شهید بنی‌هاشم در روز عاشورا
حضرت علی‌اکبر(ع) نخستین شهید از بنی‌هاشم در روز عاشورا بوده است
علی بن حسین بن علی بن ابی‌طالب(ع)، که به علی‌اکبر شهرت دارد، فرزند امام حسین(ع)، پیشوای سوم شیعیان است که در سال ۳۳ هجری قمری در مدینه به دنیا آمد. بنا به روایات متعدد و مستند گفته شده ایشان در سیرت ظاهری و باطنی بسیار به پیامبر اسلام حضرت محمد مصطفی(ص) شبیه بوده است.
بنابر روایات؛ حضرت علی‌اکبر(ع) در کنار شجاعت و فدارکاری بسیاری که در واقعه عاشورا از خود نشان داد و در نهایت در نبرد با سپاهیان یزید به شهادت رسید؛ وی نخستین شهید از بنی‌هاشم در روز عاشورا بوده است.
خط روایت تعزیه حضرت علی‌اکبر(ع)
تعزیه حضرت علی‌اکبر(ع) از تعزیه‌های دهه اول محرم که معمولاً در روز هشتم محرم اجرا می‌شود و موضوع آن شهادت حضرت علی‌اکبر(ع) است. تعزیه با سخنانی از امام حسین(ع)، حضرت زینب(س) و لیلا -مادر علی اکبر- و اذن‌گرفتن حضرت علی‌اکبر از امام حسین(ع) برای به میدان رفتن آغاز می‌شود.
سپس به میدان رفتن ایشان؛ مبارزطلبیدن؛ بازگشت از میدان جنگ و تقاضای آب به تصویر کشیده می‌شود و در نهایت، با شهادت ایشان و حاضرشدن امام حسین(ع) بر کنار پیکر فرزندش و صدازدن جوانان بنی‌هاشم برای بردن پیکر حضرت علی‌اکبر(ع) به پایان می‌رسد.
شرح تعزیه؛ آغاز با سخنان امام و اذن ورود به جنگ
تعزیه با نقل سخنانی از امام حسین(ع)، حضرت زینب(س) و لیلا -مادر علی اکبر(ع)- شروع و سپس حضرت علی‌اکبر(ع) برای گرفتن اجازه میدان وارد خیمه امام حسین(ع) می‌شود.
ورود به میدان و تجسم رسول خاتم میان سپاهیان یزید
چون علی‌اکبر(ع) بسیار به پیامبر اکرم(ص) شبیه است، سپاهیان کوفه به تصور اینکه پیغمبر به میدان آمده شروع به توصیف چهره علی‌اکبر(ع) می‌نمایند
حضرت علی‌اکبر(ع) به محض ورود به میدان خطاب به عمر بن سعد وی را به مبارزه می‌طلبد. چون او بسیار به پیامبر اکرم(ص) شبیه است، سپاهیان کوفه به تصور اینکه پیغمبر به میدان آمده شروع به توصیف چهره علی‌اکبر(ع) می‌نمایند. در اینجا عمر بن سعد رفع شبهه کرده، علی اکبر را به شمر و دیگران معرفی می‌کند.
خطاب ابن سعد به شمر و لشکر:
شمر ساکت شو در این میدان چه شورت بر سرت است
تا به کی گویی که این رعنا جوان پیغبر است
ای قوم به تحقیق بدانید که این است
آن کس که چنین خاطر ما کرده مکدر
نور دل لیلا بود و نخبه حیدر
فرزند حسین باشد و نامش علی اکبر
از غلبه عطش بر تن و جان تا دیدن تشنگی امام
لشکر با شناختن حضرت علی‌اکبر(ع) جنگ را آغاز می‌کنند، پس از گذشت زمانی حضرت علی‌اکبر(ع) به خیمه‌ها برمی‌گردد و از امام طلب آب می‌کند. اما در اردوگاه، آبی وجود ندارد؛ علی‌اکبر(ع) به تشنگی پدر پی می‌برد و دوباره عازم میدان می‌شود.
پس از ادامه نبرد با مخالف‌خوانان (شبیه سپاهیان یزید)، زخمی شده و به زمین می‌افتد، مخالف‌خوانان وی را احاطه می‌کنند. در این هنگام حضرت علی‌اکبر(ع) پدر -امام حسین(ع)- را صدا می‌کند، امام وارد میدان شده و در جستجوی علی‌اکبر(ع) می‌پردازد. سپاهیان کفر جای علی‌اکبر(ع) را تغییر می‌دهند تا امام نتواند به کمک فرزندش بیاید.
شهادت علی‌الکبر(ع) تا جمع نذورات مردمی
به سبب جراحات؛ حضرت علی‌اکبر(ع) بر زمین می‌افتد و امام بر بالای سر فرزندش حاضر می‌شود. در این هنگام که تعزیه به اوج خود رسیده در بسیاری از مجالش شاهدیم که مردم و مخاطبانی که به دیدن تعزیه شهادت حضرت علی‌اکبر(ع) نشسته‌اند و نذورات خود را به بانی مجلس تحویل می‌دهند.
در ادامه تعزیه، امام کنار پیکر علی‌اکبر(ع) مرثیه خوانی می‌کند. سپس جوانان بنی‌هاشم را صدا می‌زند تا در انتقال پیکر علی‌اکبر(ع) به خیمه‌ها کمک‌شان کنند.
شخصیت‌ها
در اصطلاح به اجراکنندگان نقش اولیاء، موافق‌خوان و به اجراکنندگان نقش اشقیاء، مخالف‌خوان یا اشقیاخوان گفته می‌شود
در تعزیه دو گروه اولیاء و اشقیاء که نمادهایی از خیر و شر هستند، ایفای نقش می‌کنند. در اصطلاح به اجراکنندگان نقش اولیاء، موافق‌خوان و به اجراکنندگان نقش اشقیاء، مخالف‌خوان یا اشقیاخوان گفته می‌شود.
موافق‌خوان
امام حسین(ع)
علی اکبر(ع)
حضرت زینب(س)
لیلا مادر علی اکبر(ع)
حضرت سکینه(س)
مخالف‌خوان
عمر بن سعد
شمر
لشکریان و سپاهیان یزید
نمونه اشعار
گفتگوی علی اکبر(ع) با امام حسین(ع)
امام: ساعتی صبر کن‌ای مونس جان من زار
علی‌اکبر: نیست ای جان پدر بر دل من صبر وقرار
امام: نیست ای جان پسر وقت سفر کردن تو
علی‌اکبر: وقت بگذشته پدر دست من و دامن تو
امام: چه شتابی؟ پدر؛ با تو وصیت دارد
علی‌اکبر: چه وصیت... پسرت؛ شوق شهادت دارد
امام: مادرت داشت امید؛ این قد موزون بیند
علی‌اکبر: بدن بی‌سرم افتاده به هامون بیند
امام: عمه‌ات خواست لباس تو بپوشاند آه
علی‌اکبر: او بپوشد به تن خویش کنون رخت سیاه
امام: به وطن؛ خواهر زارت زِ وفا منتظر است
علی‌اکبر: غم بی‌یاری تو از غم او بیشتر است
مرقد حضرت علی اکبر(ع)
مرقد حضرت علی اکبر(ع) در کربلا و داخل ضریح امام حسین(ع) قرار دارد که در تمام طول سال و به ویژه در دهه نخست ماه محرم و ایام اربعین میزبان زائران و عاشقان مکتب و نهضت حسینی است.
منبع: خبرگزاری ایرنا برچسب ها: کربلامنبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: کربلا هاشم در روز عاشورا حضرت علی اکبر ع نخستین شهید امام حسین ع مخالف خوان شهادت علی بنی هاشم بن سعد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۶۸۲۷۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
طرح ملی مهارت‌افزایی دانشجویان شاهد و ایثارگر برگزار می‌شود
به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، هاشم داداش‌پور معاون وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و رییس سازمان امور دانشجویان در مراسم اختتامیه دومین دوره جشنواره فرهنگی_ هنری، قرآنی شهید آوینی با تشکر از همه دست‌اندرکاران برگزاری این دوره از جشنواره گفت: امیدوارم در سومین دوره این جشنواره جشنی باشکوه‌تر داشته باشیم تا بتوانیم خادمی برای ایثار و شهادت و نماد‌های آن یعنی شهدا، ایثارگران و جانبازان باشیم.
رئیس سازمان امور دانشجویان افزود: از همان قدم اول که قرار شد خادمان همه دانشجویان در سازمان امور دانشجویان باشیم تمام تلاش خود را به کار بستیم تا در خدمت دانشجویان شاهد و ایثارگر هم باشیم بنابراین از همان ابتدا اقدامات متعددی را آغاز کردیم و بنا را براین گذاشتیم تا در بستر ایثار و شهادت مبلغ خوبی‌ها و نیکی‌ها و البته رویداد‌های ویژه‌ای باشیم که جشنواره شهید آوینی، شهید سلیمانی و ضیافت ایثار از جمله آنها است.
داداش پور ادامه داد: کلیه این اقدامات در راستای اهداف و ماموریت‌های است که پدران ما و پدران شما برای ما گذاشته‌اند، زیرا عاقبت بخیری در انجام این امور است.
وی تصریح کرد: یکی از اقداماتی که از سوی اداره کل دانشجویان شاهد و ایثارگر سازمان در تابستان سال جاری برگزار خواهد شد، طرح ملی مهارت افزایی و توانمند سازی فکری، فرهنگی، معرفتی، اقتصادی، دانشجویان شاهد و ایثارگر است که به میزبانی دانشگاه هنر اسلامی تبریز برگزار می‌شود.
معاون وزیر علوم با بیان اینکه این جشنواره با نام شهید آوینی آغاز به کار کرده است؛ ادامه داد: شهید آوینی راوی ایثار وشهادت بوده است و از همه می‌خواهم که زندگی نامه ایشان را مطالعه کنند.
داداش پور اظهار کرد: امیدوارم خط مبارزه و شهادت نصیب ما شود و بتوانیم همچون گذشتگان از این طریق خدمتی به انقلاب اسلامی کنیم.
انتهای پیام/
تداوم بارندگیها در کشور / دمای هوا در بعضی مناطق کاهش مییابد